De man zonder eigenschappen is een heel ambitieus en lijvig boek (oorspronkelijk gepubliceerd in 3 delen) van de Oostenrijkse auteur Robert Musil dat de meest intrigerende titel heeft van alle romans die ik al las. Een echt meesterwerk dat ik indertijd met open mond gelezen en herlezen heb. Het is dan ook niet direct onder één noemer te vangen, ook al omdat het een wereld beschrijft die heel anders is dan de onze. Ulrich is het prototype van de moderne man met heel wat kwaliteiten, maar jammer genoeg zonder eigenschappen. Intellectueel ontwikkeld, een man van de wereld en zich bewust van zijn plaats in die wereld, of toch enigszins, maar tegelijk een lege huls, ongedefinieerd. Grappig genoeg zal Ulrich pas besluiten een man van zijn wereld te worden op het moment dat de wereld en cultuur die hij zo gewoon is en waarbinnen hij van plan is zich nu wel te definiëren op het punt staat te verdwijnen. Voor mij is De man zonder eigenschappen een intellectueel en artistiek meesterwerk van een onweerstaanbare schoonheid en een hoogtepunt in de moderne romancultuur.
Mijn lijstje van beste romans
Een heel subjectieve lijst van mijn beste romans. Het woord top tien durf ik hier niet in de mond te nemen, daarvoor is de selectie te beperkt. Het kan wel een leidraad zijn om nieuwe boeken te ontdekken want de lijst wordt regelmatig aangevuld met nieuwe romans, vooral echt klassieke romans. Bekijk ook zeker mijn lijst van beste biografie boeken.
De man zonder eigenschappen
Flaptekst
Op een mooie augustusdag in 1913 neemt Ulrich, de man zonder eigenschappen, het ferme besluit een man mét eigenschappen te worden vooral als hij in de krant heeft gelezen dat zelfs een renpaard `geniaal kan zijn; daar wil hij niet bij achterblijven. Hij raakt betrokken bij de 'Parallelactie', de organisatie die de viering van het zeventigjarig regeringsjubileum van keizer Franz Josef I voorbereidt en tevens wil proberen het dertigjarig jubileum van de Duitse keizer de loef af te steken. Beide jubilea zijn gepland voor 1918, het jaar waarin de twee monarchieën ineen zullen blijken te storten. Met fijnzinnige ironie omringt Musil zijn hoofdpersoon Ulrich met een keur aan curieuze personages: de mooie ambitieuze Diotima, de met Nietzsche dwepende Clarisse, de denk- en geldmagnaat Arnheim, de brave generaal Stumm von Bordwehr, de `doorsneemens Walter, en de vrouwenmoordenaar Moosbrugger. Met scherpe blik doorschouwt Robert Musil een cultuur die haar einde nadert, en tast hij mogelijkheden af voor een nieuwe toekomst. De man zonder eigenschappen werd door Duitse schrijvers en critici uitgeroepen tot de belangrijkste Duitstalige roman van de twintigste eeuw.
Kopen
Shuggie Bain
Deze roman breekt je hart, en is even meedogenloos als prachtig. Een pareltje van de moderne literatuur, geschreven met een groot psychologisch inzicht en met gevoel voor mensen in armoede. Een echte aanrader om te lezen. Deze rorman verdient zeker zijn plaatsje bij 'beste boeken'.
Hugh 'Shuggie' Bain brengt in de jaren tachtig zijn jeugd door in een vervallen sociale huurwoning in Glasgow. Agnes, zijn moeder, is alles voor Shuggie. Zij behoudt haar trots door er altijd goed uit te zien. Toch zoekt ze steeds vaker troost in drank. Shuggie probeert intussen uit alle macht normaal te zijn, ook al ziet iedereen dat hij 'anders' is dan de andere jongens. Agnes steunt haar zoon, maar haar verslaving begint alles te overschaduwen, zelfs de liefde voor haar Shuggie.
'Een van de mooiste boeken die ik in mijn leven gelezen heb.' Carolien Borgers
'Shuggie Bain toont vooral hoe armoede mensen elk perspectief op een beter leven kan ontnemen. En toch gloort altijd ergens hoop aan de horizon en is de onbaatzuchtige liefde van een kind voor zijn moeder vaak het enige dat overeind blijft. Shuggie Bain verdient alle lof. *****' Nieuwsblad
'Hij is haar laatste splintertje hoop, zij is de stralende zon van zijn universum. Tot ze implodeert: Shuggie Bain schetst een schrijnend portret van een moeder en een zoon en van vernietigende armoede.' De Standaard
'Dit boek vervult je met verbijstering en verwondering.' The New York Times Book Review
Douglas Stuart komt uit Glasgow, Schotland, studeerde in Londen en werkt nu in New York als ontwerper. Shuggie Bain is zijn debuutroman waarmee hij internationaal aanzien verwief. Shuggie Bain is de winnaar van de Booker Prize 2020. Zijn nieuwste roman Mungo is overigens ook erg de moeite en verdient het evengoed om zeker eens gelezen te worden.
Daar waar de rivierkreeften zingen
Kya Clark is in haar eentje opgegroeid in het moeras van Barkley Cove in North Carolina, afgesloten van de bewoonde wereld. Om zichzelf te onderhouden ruilt ze vis, en groenten uit haar moestuin voor andere levensmiddelen. Ze voelt zich er thuis, beschouwt de natuur als haar leerschool. Maar als ze in aanraking komt met twee jongemannen uit de stad ontdekt ze dat er ook een andere wereld is. Wanneer een van hen dood wordt gevonden, valt de verdenking onmiddellijk op Kya.
Daar waar de rivierkreeften zingen is een ontroerende en ook wel spannende roman waarin de natuur een grote rol speelt. Heerlijk geschreven en met een boeiend verhaal is deze roman niet voor niets uitgegroeid tot een echte bestseller, ook in het Nederlands.
Delia Owens (1949) is een Amerikaanse auteur, zoöloog en natuurbeschermer. Haar debuutroman, Where the Crawdads Sing, stond 32 niet-opeenvolgende weken bovenaan The New York Times Fiction Best Sellers of 2019 en The New York Times Fiction Best Sellers of 2020 en stond in totaal 135 weken op de lijst.
koop Daar waar de rivierkreeften zingen - luisterboek - e-book
in het Engels: Where the Crawdads Sing
Graaf in Moskou
Dertig jaar huisarrest in een hotel in postrevolutionair Moskou
In het postrevolutionaire Moskou van 1922 wordt de eigenzinnige graaf Alexander Rostov veroordeeld tot een levenslang huisarrest in het luxueuze Hotel Metropol. Terwijl hij op zijn benauwende zolderkamer zit in plaats van in een weelderige suite, ontvouwen zich buiten de deuren van het hotel enkele van de meest tumultueuze decennia in de Russische geschiedenis.
Vanaf het moment waarop Rostov de achtjarige Nina Koelikova leert kennen, ontdekt hij dat zijn nieuwe wereld veel minder beperkt is dan hij in eerste instantie dacht. Ze verkennen samen alle geheime gangen en krochten van het hotel, en er ontstaat een hechte band.
Graaf in Moskou
De recente Russische geschiedenis wordt verteld met prachtige verwijzingen naar literatuur en film. In het postrevolutionaire Moskou van 1922 wordt de eigenzinnige graaf Alexander Rostov veroordeeld tot een levenslang huisarrest in het luxueuze Hotel Metropol. Terwijl hij op zijn benauwende zolderkamer zit in plaats van in een weelderige suite, ontvouwen zich buiten de deuren van het hotel enkele van de meest tumultueuze decennia in de Russische geschiedenis.
Een lichtvoetig en bijwijlen humoristisch boek over toch wel een ernstig onderwerp zoals een deel van de Russische geschiedenis van de 20e eeuw. Een thema dat je ook veel donkerder zou kunnen beschrijven. Een fris en modern boek met uiteraard ook ernstige ondertonen. Hoe kan het ook anders als je onderwerp de rijke Russische geschiedenis is?
Amor Towles (geboren in 1964) is een Amerikaanse romanschrijver. Hij is vooral bekend om zijn bestverkopende romans Rules of Civility (2011), A Gentleman in Moscow (2016), en het recente The Lincoln Highway (2021).
Toen Towles een jonge man was, noemde hij Peter Matthiessen, een beroemde natuurschrijver, romanschrijver en een van de oprichters van The Paris Review, de belangrijkste inspiratiebron voor het schrijven van romans. Towles' eerste roman, Rules of Civility, was meer dan hij had verwacht en werd zo succesvol dat de opbrengst van het boek hem de luxe bood om met pensioen te gaan bij een investeringsbank, wat hem de mogelijkheid gaf om fulltime te schrijven.
Pilaren van de aarde
Pilaren van de aarde is een lijvig boek van middeleeuwse fictie van de Britse auteur Ken Follet. In het boek vertelt Follet de belevenissen van kathedralen bouwer Tom en zijn familie die in de twaalfde eeuw in het fictieve plaatsje Kingsbridge een nieuwe kathedraal moet bouwen, al is daar niet iedereen een voorstander van. Het is een rijk geschakeerd verhaal waarin verschillende personages in en buiten Kingsbridge worden gevolgd. Alles is historisch vrij accuraat en het boek geeft een goed beeld van het leven in de middeleeuwen. Een groots opgezet drama dat erg boeiend is om te lezen. Het staat daarom ook in heel veel lijstjes van beste historische romans, en terecht. Een verhaal vol boeiende personages dat je al van in het begin meesleurt. Ook verkrijgbaar als ebook.
Een vervolg op Pilaren van de aarde is Brug naar de hemel dat zich 150 jaar later afspeelt. Later dit jaar verschijnt het derde deel in deze uitmuntende serie in het Engels: A Column of Fire. Een boek waar door velen reikhalzend wordt naar uitgekeken.
Het begin van een nieuwe serie van Follet over de Eerste Wereldoorlog is Val der titanen.
Flaptekst
In het Engeland van de twaalfde eeuw trekt meesterbouwer Tom met zijn gezin van stad naar stad op zoek naar werk. Ten einde raad vraagt hij onderdak in de priorij van Kingsbridge. Overste Philip ziet een hemels teken in zijn komst: Tom zou wel eens de man kunnen zijn die de magistrale kathedraal kan bouwen waar Philip altijd van heeft gedroomd. Maar zijn ambities zijn groot, en lang niet iedereen steunt zijn plannen...
Kopen
Het hout
Brouwers creëert een suspense met Hitchcockallures…Vingernagels verwoestende spanning...Danken wij de Heer voor dit heidense meesterwerk.
Het hout van Jeroen Brouwers geeft een indringend beeld van de misdaden en de hypocrisie in de roomse kerk, die heden nog de verontwaardiging en frustratie oproepen van wie er het slachtoffer van zijn geweest. In een door kloosterlingen geleid jongenspensionaat vindt in de jaren vijftig van de vorige eeuw seksueel misbruik, sadisme en vernedering plaats. Broeder Bonaventura is er getuige van en zwijgt zoals iedereen. Maakt dit hem medeplichtig?
Een boek dat mocht geschreven worden. De wantoestanden die Brouwers beschrijft werden en worden nog altijd veel te veel gedoogd.
Jeroen Brouwers (1940-2022) is de grootmeester van de Nederlandstalige letteren. Hij schreef in meer dan een halve eeuw een imposant oeuvre bijeen dat romans, verhalen, essays, brieven en polemieken omvat. Zijn werk werd bekroond met vele prijzen, waaronder de Multatuliprijs, de F. Bordewijk Prijs, de Constantijn Huygens-prijs, de Gouden Uil, de AKO Literatuurprijs, de Prijs der Nederlandse Letteren en de ECI Literatuurprijs.
Na een kort ziekbed overleed Brouwers op 11 mei 2022 op 82-jarige leeftijd.
Wat is de wat
Wat is de wat is een indringende roman van Dave Eggers waarin hij de lotgevallen van lost boy Valentino Achack Deng vertelt als vluchteling in Soedan en als hervestigd vluchteling in de Verenigde Staten later. Het is een boek dat over de wreedheid van de mens vertelt maar evengoed over het mededogen en de inzet van sommige mensen voor anderen. De tocht die Valentino Achack Deng als kleine jongen moest lopen van zijn verwoeste geboortedorp naar de veiligheid van een vluchtelingenkamp is werkelijk huiveringwekkend en zal je voor altijd bijblijven. De jonge Soedanese lost boys werden op die tocht beschoten met mitraillettes, opgegeten door leeuwen en bestookt door vliegtuigen.
Een boek om je geloof in de mensheid te doen verliezen maar een boek dat je tegelijk de kracht van de hoop leert kennen. Een biografie ook die je bewondering zal bijbrengen voor de mens Valentino Achack Deng die ik het geluk had te ontmoeten via mijn werk.
Andere interessante boeken van Eggers zijn oa. Een hartverscheurend verhaal van duizelingwekkende genialiteit, Max (en de Wild Things) en De cirkel.
Flaptekst
Wat is de Wat is het verhaal van Valentino Achak Deng, een jongen die een vluchteling wordt in het door oorlog verscheurde Zuid-Soedan. Zijn reis, van bijna bijbelse proporties, brengt hem in contact met vijandelijke soldaten, rebellen, hyenas en leeuwen, ziekte en hongersnood, en de dodelijke murahaleen dezelfden die op dit moment Darfoer teisteren.
Het biedt een onthullend en ontluisterend portret van een land in staat van bloedige oorlog, en van een jongen die van de ene in de andere onwerkelijke situatie wordt gekatapulteerd. Wat is de Wat is spraakmakend, opwindend en herhaaldelijk hartverscheurend een onmisbaar boek.
Kopen
Kartonnen dozen
Een echte klassieker in het Nederlandse (en Vlaamse) taalgebied.
Kartonnen dozen is sinds zijn verschijning in 1991 uitgegroeid tot een evergreen in de Nederlandstalige literatuur. Enerzijds legt Tom Lanoye de verslavingen en de valstrikken bloot van de grote, allesverterende jeugdliefde die iedereen kent uit ervaring. Anderzijds schildert hij zijn eigen afkomst en opvoeding: de slagerswinkel van zijn vader, de vier vrouwen die hem hebben opgevoed, de katholieke school die probeert overeind te blijven in de stormen van de moderniteit, de bejaarde priester-dichter die een inspirerende leraar Nederlands blijkt te zijn, de turners waaraan de jonge auteur zich vergaapt, en de stripverhalen waarmee hij zijn ogen kapot leest.
Zodoende legt Lanoye niet alleen zijn jeugd vast, maar graaft hij ook de bronnen op van zijn schrijverschap, zijn voorliefde voor het theater en zijn eeuwige zoektocht naar schoonheid, liefde en literatuur. Tom Lanoye (1958) staat bekend als auteur van bestsellers als Sprakeloos, Het derde huwelijk, Ten oorlog en Gelukkige slaven. Er is werk van hem vertaald in meer dan vijftien talen en zes van zijn romans werden verfilmd. In 2014 ontving hij voor zijn oeuvre de Constantijn Huygensprijs.
‘Originele en buitengewoon amusante roman, vrolijke melancholie.’ NRC Handelsblad
‘Lanoye op zijn best.’ Humo
Tom Lanoye (1958) woont en werkt in Antwerpen en Kaapstad. Hij staat bekend als romancier, theaterauteur, dichter, scenarist en performer. Hij is vertaald in meer dan vijftien talen, er zijn stukken van hem gespeeld in twintig landen e op zijn palmares staan bestsellers als Kartonnen dozen, Ten oorlog en Gelukkige slaven.
De naam van de roos
De naam van de roos van Umberto Eco is een historische roman die zich afspeelt in een Benedictijner abdij ergens in het begin van de jaren veertienhonderd. De roman heeft de vorm van een detective want Broeder William Baskerville die de abdij komt bezoeken wordt daar geconfronteerd met verschillende mysterieuze moorden die hij van plan is op te lossen. Het is ook duidelijk dat de bibliotheek van de abdij hierbij een belangrijke plaats inneemt. De naam van de roos is een vernuftig geschreven misdaadkroniek vol met interessante historische details, maar daarom niet minder leesbaar en spannend. Een aanrader voor wie dit boek nog niet gelezen heeft.
Andere bekende en goede boeken van Umberto Eco zijn onder andere De slinger van Foucault, Baudolino en De Begraafplaats van Praag.
Flaptekst
Het is de laatste week van november 1327 in een welvarende abdij in het noorden van Italië. Broeder William Baskerville, een geleerde franciscaner monnik uit Engeland, komt als speciaal gezant van de keizer met een delicate diplomatieke opdracht naar Italië. Hij moet een ontmoeting organiseren tussen de van ketterij verdachte franciscanen en afgevaardigden van de paus.
Al spoedig ontwikkelt zijn verblijf in de abdij zich echter tot een tijd vol apocalyptische verschrikkingen: zeven dagen en nachten zijn William en zijn metgezel Adson getuige van de wonderbaarlijkste en voor een abdij hoogst zonderlinge gebeurtenissen. Er worden zeven geheimzinnige misdaden gepleegd, die de muren van de ontoegankelijke, labyrintvormige bibliotheek met bloed besmeuren. Angstige geruchten gaan door de abdij; niet alleen de abt heeft iets te verbergen, overal worden sporen uitgewist.
William, een voormalig inquisiteur, wordt door de onderzoekskoorts bevangen. De ontmaskering van de moordenaar gaat hem veel meer in beslag nemen dan de strijd tussen de keizer en de paus. Hij verzamelt aanwijzingen en ontcijfert manuscripten in geheimtaal. Steeds dieper dringt hij door tot de geheimen van de abdij.
Het valt niet mee deze roman te benoemen. Is het een middeleeuwse kroniek, een detective, een ideologische sleutelroman of een allegorie?
Wie één oog dichtknijpt en in het boek kijkt als in een ver verwijderde spiegel, zal in ieder geval gemakkelijk de monnikskappen en kardinaalsmijters uit de dagen van William verwarren met de moderne tekens van macht.
Kopen
De Witte
De Witte is de bijnaam van Lewie Verheyden, een boerenjongen uit het dorpje Zichem met een hart van goud. Hij haalt allerlei kattenkwaad uit maar achter zijn branie gaat een treurig leven schuil. Zwaar werk en een armoedig bestaan maken de mensen van zijn komaf ongevoelig en hard, en voor de meesten bestaan geen mogelijkheden tot scholing. Bij toeval ontdekt de Witte de literatuur en dat veroorzaakt een ommekeer in zijn leven.
De Witte is een schelmenroman over een jongen die probeert op eigen kracht vorm en inhoud aan zijn leven te geven, over de ontwikkeling en ontplooiing van de menselijke geest tegen de stroom in. Het is bij uitstek een boek voor onze tijd, want het barst van levenslust en optimisme. En de taal van Ernst Claes sprankelt nog net zo als honderd jaar geleden.
De Witte behoort tot de literaire traditie van begin twintigste eeuw, waartoe ook Kees de jongen van Theo Thijssen en Huckleberry Finn van Mark Twain gerekend worden.
Andreas Ernestus Josephus (Ernest) Claes (Zichem, 24 oktober 1885 – Elsene, 2 september 1968) was een Vlaamse schrijver. Hij is beroemd geworden door het boek De Witte, een streekroman over een belhamel in humoristische stijl. In Vlaanderen was hij een van de meest gelezen schrijvers. Enkele van zijn werken werden gepubliceerd onder het pseudoniem G. van Hasselt. Internationaal werd Ernest Claes bekend door zijn heimatromans. Zijn verhalen zijn gebaseerd op jeugd- en oorlogservaringen en gebeurtenissen in zijn geboortestreek, maar hij schreef ook psychologisch werk. Vooral De Witte uit 1920 werd immens populair.
Weg met Eddy Bellegueule
Eddy Bellegueule groeit op in een grofgebekt arbeidersgezin in een armlastig stadje in Noord-Frankrijk, maar lijkt in niets op de kinderen in zijn omgeving. Zijn houding, zijn tongval en zelfs zijn loopje bezorgen hem evenveel vernederingen van zijn klasgenootjes als van zijn alcoholistische vader en zijn bazige moeder. Nog voor hij de minste begeerte voelt gaan velen ervan uit dat hij homoseksueel is. Door zijn verhaal te vertellen openbaart Eddy zijn verstikkende milieu. Kan hij zich eraan ontworstelen?
Weg met Eddy Bellegueule is een indrukwekkende autobiografische roman over een jongen die op zoek gaat naar wie hij is. Hard, snel, eerlijk, aangrijpend: dit grootse debuut laat je niet los. Het is wereldwijd een enorm succes, en lanceerde de carrière van Édouard Louis.
Een aanrader om te lezen in het Nederlands maar nog beter is om het boek te lezen in het Frans natuurlijk. Dan heb je de rauwe, korte Franse taal mee die Édouard Louis gebruikt in En finir avec Eddy Bellegueule.
Édouard Louis - oorspronkelijke naam Eddy Bellegueule - is geboren en opgegroeid in het noorden van Frankrijk, wat tevens de achtergrond is van zijn eerste roman En finir avec Eddy Bellegueule. Louis groeide op in een arme familie: zijn vader, een fabrieksarbeider, werd wegens zijn langdurige zware lichamelijke werk invalide, arbeidsongeschikt en werkloos; zijn moeder had af en toe werk in de ouderenzorg. De familie moest leven van de bijstand. De armoede, het racisme, het alcoholisme en de afschuw van zijn homoseksualiteit waarmee Louis tijdens zijn jeugd werd geconfronteerd, zijn de voornaamste onderwerpen van zijn literaire werk. Intellectueel is hij sterk geïnspireerd door de Franse socioloog Pierre Bourdieu. Hij was de eerste van zijn familie die naar de universiteit ging en in 2011 werd hij toegelaten op de École Normale Supérieure in Parijs. In 2013 veranderde hij zijn naam officieel naar Édouard Louis.
Stoner
Stoner is een erg knap geschreven boek van de herontdekte Amerikaanse auteur John Williams. Een literair pareltje dat het weinig opzienbare leven van een weinig opzienbare man vertelt, een professor Engelstalige literatuur aan de universiteit van Missouri. Het vertelt over zijn opgroeien als boerenjongen, zijn studies later, een mislukt huwelijk, vrienden en 'vijanden' en een late liefdesrelatie met een studente en uiteindelijk zijn dood, net voor zijn pensioen. Een laatbloeier op veel vlakken ondergaat Stoner met een zekere gelatenheid en verwondering de obstakels die het leven op zijn weg gooit. Zijn principes geeft hij niet op maar toch cijfert hij zich vaak weg ten voordele van andere mensen die op zijn weg komen. Stoner is een boek waar je even in moet komen maar dat je gaandeweg meer en meer doet meeleven met het personage Stoner en zijn kleine maar beladen leefwereld. Het einde van het boek, de periode van ziekte van Stoner en zijn uiteindelijke dood is voor mij het sterkste en meest ontroerende deel van het boek. Het is ook in die dood dat het leven van Stoner echt af is, net als het boek zelf, en waarin alle elementen uit Stoners leven samenkomen en hun onderlinge samenhang vinden. Het moment waarop Stoner de man wordt die hij is. Een ontroerend maar tegelijk onderkoeld boek dus en een klassieke roman in alle betekenissen van het woord.
Andere interessante boeken van Williams zijn Butcher's crossing en Niets dan de nacht.
Flaptekst
‘Een perfecte roman, zo prachtig verteld, zo schitterend geschreven en zo hartverscheurend dat hij je de adem beneemt’ The New York Times
‘Als u een boek wilt lezen dat uw leven gaat veranderen, lees dan Stoner’ Arnon Grunberg
William Stoner wordt aan het einde van de negentiende eeuw geboren als zoon van een arme boerenfamilie. Tot groot verdriet van zijn ouders kiest hij voor een carrière als docent Engels. Hij wijdt zijn leven aan de literatuur en aan de liefde – en faalt op beide fronten. Zijn huwelijk met een vrouw uit een gegoede familie vervreemdt hem verder van zijn ouders, zijn carrière verloopt moeizaam en zijn vrouw en dochter keren zich tegen hem. Een nieuwe liefdesrelatie wordt verbroken om een schandaal op de universiteit te voorkomen. Stoner sterft uiteindelijk in anonimiteit, zoals ook zijn hele leven zich in de marge heeft afgespeeld.
Stoner is een onwaarschijnlijk mooi geschreven roman over het weinig opzienbarende leven van een weinig opzienbarende man.
Kopen
De idioot
De idioot van Fjodor Dostojevski is misschien een van de iets minder bekende grote romans van Dostojevski maar het is het eerste boek dat ik van hem gelezen heb en het heeft daardoor een blijvende indruk op mij nagelaten. De idioot in het boek is de soms wat naïeve en ingoede Russische vorst Mysjkin die na een lang verblijf in het buitenland terugkeert naar zijn moederland Rusland om daar te merken dat de maatschappij en de mensen erin niet meer zijn zoals hij ze zich herinnerde. De mensen zijn harder geworden dan hij zich herinnerde en gedreven door geldlust. Verder heerst er in bepaalde kringen een sfeer van anarchisme en revolutionaire ideeën waar de brave orst Mysjkin zich soms geen raad mee weet. Hij wordt gemanipuleerd door verschillende mensen en raakt betrokken in amoureuze verwikkelingen die voor hem niet al te best uitpakken, onder andere door zijn inherente goedheid en zijn misbegrip van sommige mensen. Hij is enerzijds 'de idioot' die verloren is in een veranderende maatschappij, anderzijds is hij de enige met ene vast moreel kompas, ook al komt daar voor hem niet per se veel goeds van.
De idioot is voor mij een goed boek om Dostojevski te leren kennen als de geweldige schrijver die hij is. Het is soms wat bevreemdend en je kan verloren raken in de complexe sociale interacties van de hoofdpersonages maar je wordt tegelijk (hopelijk) geraakt door het literaire talent van de schrijver. Zeker een aanrader dus naast de misschien bekendere typische Dostojevski romans zoals Misdaad en straf, De broers Karamazov en Schuld en boete.
Flaptekst
Vorst Mysjkin, bijgenaamd de idioot, is een van de origineelste hoofdpersonen uit Dostojevski's in dit opzicht toch al zo rijke oeuvre. 'Een mens die in alle opzichten goed is', een soort Jezus, maar toch een mens van vlees en bloed, hoe naïef en goed van vertrouwen hij ook is. Bij zijn terugkeer in Sint Petersburg, na een verblijf van vier jaar in Zwitserland, wordt hij al meteen geconfronteerd met de hoofdstedelijke hartstochten van mensen voor wie alles wordt bepaald door carrière, stand, rang en geld. Hij weet zich opmerkelijk goed te handhaven; wat hem echter noodlottig wordt is de liefde. Ongewild wordt hij de spil in twee driehoeksverhoudingen. Zijn onvermogen om te kiezen tussen de beeldschone maar onberekenbare 'gevallen vrouw' Nastasja Filippovna (die op haar beurt niet kan kiezen tussen hem en de exuberante Rogozjin), en de even beeldschone, intelligente, aristocratische en 'reine' Aglaja leidt tot een van de meest bloedstollende en aangrijpende ontknopingen uit de wereldliteratuur.
De idioot is geschreven in 1867 en 1868 in een zwarte periode van Dostojevski's leven, toen hij met zijn jonge vrouw op de vlucht voor zijn schuldeisers in Duitsland, Zwitserland en Italië verbleef, waar hij het weinige geld dat hij nog had aan de roulette verspeelde en waar zijn eerste kind werd geboren en enige maanden later stierf.
Kopen
De Avonturen Van Huckleberry Finn
De Avonturen Van Huckleberry Finn van Mark Twain is een prachtig boek dat de avonturen van Huckleberry Finn vertelt terwijl hij op een vlot de machtige Mississippi afvaart met de zwarte ontsnapte slaaf Jim. Wat bijzonder is in het boek is het gebruik van de volkstaal wat het boek erg authentiek, grappig en kleurirrijk maakt (en waardoor je het boek best in het Engels leest), en de beschrijving van allerlei (volks)figuren en het bijgeloof van het negentiende-eeuwse rurale Zuiden van de VS. Heel grappig maar tegelijk ook erg sprekend voor de wijdverbreide opvattingen van die tijd is het schuldbesef van Huckleberry Finn omdat hij Jim helpt te ontsnappen, ook al is die eigendom van die arme mevrouw Watson. Pas later zal Finn volmondig de kant van Jim kiezen wanneer twee oplichters op de Mississippi besluiten de arme Jim te verkopen. Niet enkel een grappig boek dus maar ook een boek met allerlei scherpe kanttekeningen bij de maatschappij van de Verenigde Staten van toen.
Ook bekend van Mark Twain is natuurlijk De lotgevallen van Tom Sawyer dat voorafgaat aan De Avonturen Van Huckleberry Finn.
Flaptekst
De intrige van het verhaal over Huckleberry Finn is eenvoudig: een jongen vlucht weg van zijn drankzuchtige en opvliegende vader en ontmoet op het eiland Jackson de ontsnapte negerslaaf Jim, die hoopt dat hij in een noordelijke staat van Amerika genoeg geld kan verdienen om zijn vrouw en kinderen vrij te kopen. Samen varen Huck en Jim op een vlot de Mississippi af en raken onderweg in allerlei hachelijke situaties verzeild.
De avonturen van Huckleberry Finn is echter veel meer dan een fris jongensboek met idyllische beschrijvingen van de Mississippi. Mark Twain levert met zijn goedmoedige humor in feite bittere kritiek op de 'beschaafde' christelijke moraal, die niet terugdeinst voor grof geweld, slavernij en oplichting, en laat Huck Finn, ondanks zijn zuidelijke normen en waarden, partij kiezen voor Jim. Met zijn spontane en humoristische schrijfstijl heeft Twain een meesterwerk geschreven dat de weg heeft gebaand voor de realistische Amerikaanse literatuur.
Spaar de spotvogel
To Kill a Mockingbird van Harper Lee (in het Nederlands Spaar de spotvogel) en winnaar van de befaamde Pulitzer prijs. Door de ogen van Jean Louise 'Scout' Finch volgen we het proces tegen een zwarte, onterecht van moord verdachte man in het Amerikaanse Zuiden. De zwarte man wordt daarbij verdedigt door haar vader Atticus Finch die omwille van het feit dat hij een zwarte man verdedigt erg veel tegenstand krijgt in het dorp waar hij woont, maar ook de steun van een paar enkelingen en van de zwarte gemeenschap natuurlijk. Het verhaal speelt zich echter af tussen de jaren 1933 en 1935 wanneer segregatie nog ten volle bestaat en vrijspraak voor de onschuldige Robinson een utopie is. In het verhaal volgen we verder de avonturen van het meisje Scout en haar weg naar het volwassen worden. Een erg mooi boek dat zeer de moeite is om eens te lezen.
Als je kan zou je het boek echt in het Engels moeten lezen. Het Engels van Harper Lee is fijn en erg helder geschreven en geeft meer authenticiteit aan het verhaal.
Flaptekst
Spaar de spotvogel is een ontroerende en hartverscheurende roman over onrecht in het diepe zuiden van de Verenigde Staten. Het jonge meisje Scout Finch en haar oudere broer Jem worden zich bewust van de grove
ongelijkheden die er heersen tussen blank en zwart. Ze krijgen er direct mee te maken wanneer hun vader – de advocaat Atticus – alles riskeert om een zwarte man te verdedigen die ten onrechte wordt beschuldigd van de
verkrachting van een blank meisje.
Spaar de spotvogel verscheen voor het eerst in 1960 en geldt als een van de grootste klassiekers uit de Amerikaanse literatuur van de twintigste eeuw. Het werd bekroond met de Pulitzer Prize en is uiterst succesvol verfilmd met Gregory Peck. Spaar de spotvogel is in meer dan veertig talen vertaald en er zijn wereldwijd meer dan dertig miljoen exemplaren van het boek verkocht.
Kopen
Oorlog en vrede
Oorlog en vrede van de Russische schrijver Leo Tolstoj (of meer correct Lev Tolstoj) is een historische roman die de oorlog van Rusland tegen het Frankrijk van Napoleon beschrijft (1805-1814) door de levens van vijf adelijke Russiche families te volgen. Hierbij wordt er afgewisseld tussen het dagelijkse leven van de leden van de vijf families en uitvoerige beschrijvingen van veldslagen die Tolstoj zo nauwkeurig mogelijk probeert weer te geven. In de langere versie van het boek heb je verder veel uitgebreide analyses van de politieke situatie en van de veldslagen die voor de gewone lezer niet per se interessant zijn maar die niet onoverkomelijk zijn om van het boek te genieten. Oorlog en vrede is een van de grote klassieke romans die je moet gelezen hebben, zeker als je geïnteresseerd bent in Rusland. Het is een heel ander soort van roman dan wat bijvoorbeeld Dostojewski heeft geschreven, en op het eerste gezicht misschien minder relevant nog voor de moderne lezer, maar op zijn eigen manier geeft ook Tolstoj een indringend beeld van Rusland in de negentiende eeuw dat voor mij aanvullend is op wat Dostojewski of anderen schrijven. Sowieso een aanrader, zeker ook voor wie gewoon een goede historische roman wil lezen.
Een ander overbekend werk van Tolstoj is natuurlijk Anna Karenina, maar ik geef toch zelf echt de voorkeur aan Oorlog en vrede.
Flaptekst
In 2005 verscheen een vroege editie van Tolstojs 'Oorlog en vrede', de zogenaamde oerversie*, die de auteur had afgesloten in 1866. Later heeft Tolstoj toch nog enkele honderden pagina's aan die versie toegevoegd, waaronder zijn uitvoerige commentaar op de geschiedenis, die volgens hem niet wordt bepaald door grote mannen, maar door de wil van de massa. De definitieve editie van 'Oorlog en vrede' was reeds opgenomen in Van Oorschots Russische Bibliotheek, maar verscheen in 2006 (toen in twee delen) in een fraaie nieuwe vertaling van Yolanda Bloemen en Marja Wiebes. De vertaling werd inmiddels bekroond met de Martinus Nijhoffprijs 2008. Het boek is verder voorzien van van een lijst van personages en historische personen, landkaarten, een korte inhoud van de hoofdstukken en aantekeningen. Een vorstelijke uitgave van een van de allergrootste romans van de wereldliteratuur, die nog steeds buitengewoon leesbaar is door de superieure stijl en onnavolgbare beschrijving van personages, veldslagen, historische gebeurtenissen en familieleven.
Kopen
De vanger in het graan
De vanger in het graan, oorspronkelijk The Catcher in the Rye, van de wat enigmatische J.D. Salinger is een roman die model stond voor heel wat latere coming of age romans maar die nog veel van zijn oorspronkelijke friste en humor heeft behouden. Het is een verhaal met veel typisch Amerikaanse elementen maar dat staat het leesplezier niet in de weg. In de respons die het boek indertijd kreeg is het wat te vergelijken met Het lijden van de jonge werther van Goethe, tegelijk met de wat romantishce benadering avn het adolescententhema. Het boek blijft een van de refenrentiewerken van de moderne literatuur en alleen al daarom verdient het om eens gelezen te worden, in het Engels als dat kan.
Ook in het Nederlands vertaald van Salinger zijn Franny en Zooey en Negen verhalen.
Flaptekst
De verteller van deze onsterfelijke coming of age-roman is Holden Caulfield, die model stond voor talloze verhalen waarin adolescenten worstelen met thema s als vervreemding van de wereld van volwassenen en het verlies van onschuld. Geen van de schrijvers die Salinger probeerden te imiteren konden echter in zijn schaduw staan. Het boek speelt zich af in de donkere dagen rond Kerstmis in New York, als Holden wegens slechte prestaties van school is gestuurd maar het niet aan zijn ouders durft te vertellen. In plaats daarvan zwerft hij door de stad en ontmoet hij allerlei mensen, onder wie zijn kleine zusje, de enige die hij helemaal vertrouwt. De vanger in het graan hoort tot de romans die je gelezen moet hebben, niet in de minste plaats vanwege de zowel dwarse als vertederende humor waarmee Salinger het verhaal heeft geschreven.
Het verhaal van de dienstmaagd
The Handmaid's Tale (Het verhaal van de dienstmaagd) van de Canadese schrijfster Margaret Atwood uit 1985 is een interessant en poëtisch science fiction boek dat nu verfilmd is als een razend populaire televisie serie. Het is een intrigerendere roman die een realistisch aandoend (maar weinig waarschijnlijk) toekomstbeeld van Amerika schetst waarin vooral de rol van de vrouw tot nadenken stemt. Geen doorsnee science fiction maar toch een werk dat een breed publiek kan aanspreken.
Flaptekst
Binnen de grenzen van de voormalige Verenigde Staten heeft een christelijke beweging de macht gegrepen. In deze nieuwe Republiek Gilead dient eenieder naar de letter van het Oude Testament te leven. Vanfred, de vertelster, behoort tot de nieuwe klasse der "Dienstmaagden', die slechts één doel heeft: zich voort te planten. Alleen 's nachts in haar sobere kamer is ze vrij om zich over te geven aan haar illegale herinneringen: het lezen van boeken, haar eigen naam, het nu irrelevant geworden begrip "liefde'.
In een sobere stijl, die afwisselend koele observatie, ontroering, wanhoop, hartstocht en wrange humor reflecteert, legt Vanfred het zwarte hart bloot dat schuilgaat achter de kalme façade van een reactionair establishment. Een regime dat bepaalde stemmingen in onze maatschappij tot een even logische als huiveringwekkende conclusie doordrijft: is dat een futuristisch schrikbeeld, of de ware nabije toekomst van Amerika?
Het verhaal van de Dienstmaagd verscheen in 2017 als een tiendelige tv-serie, met in de hoofdrollen Elisabeth Moss, Samira Wiley en Joseph Fiennes. De serie werd lovend ontvangen en won vijf Emmy's. In 2018 wordt het tweede seizoen uitgezonden.
Kopen bij bol.com
De avond is ongemak
Marieke Lucas Rijneveld (1991) geldt als een van de grootste talenten van de Nederlandse letteren. In 2015 debuteerde ze met de meermaals herdrukte dichtbundel Kalfsvlies, die werd bekroond met de C. Buddingh’ Prijs voor het beste poëziedebuut. In de Volkskrant werd ze vervolgens uitgeroepen tot literair talent van het jaar.
‘De avond is ongemak’ van Marieke Lucas Rijneveld is het schrijnende verhaal van een gereformeerd boerengezin dat wordt getroffen door de dood van een kind. Door de ogen van Jas, die zich ophoudt in het niemandsland tussen kindertijd en volwassenheid, zien we hoe de familieleden elk op hun eigen manier omgaan met het verlies. Vader en moeder zijn volledig verlamd door verdriet en zien niet hoe Jas en haar zusje Hanna en haar broer Obbe ondertussen langzaam ontsporen. Het is een verbluffend romandebuut dat is doortrokken van seksualiteit, geloof en de smerigheid van het bestaan. Marieke Lucas Rijneveld geldt als een van de grootste nieuwe talenten van de Nederlandse letteren. In 2015 debuteerde ze met de meermaals herdrukte dichtbundel ‘Kalfsvlies’, die werd bekroond met de C. Buddingh’-prijs voor het beste poëziedebuut.
Kopen bij bol.com
American Psycho
American psycho is een erg shockerend en bruut boek van de Amerikaanse schrijver Bret Easton Ellis over een yuppie en psychopaat die beestachtige moorden begaat in New York. In de beschrijving van de moorden wordt er weinig aan de verbeelding overgelaten dus het boek is niet echt geschikt voor de meer gevoellige zielen onder ons. Het is een monument van de Amerikaanse roman dat van de lezer wel wat vraagt door de grafische stijl maar ook door het eigenzinnige tempo van het boek dat aansluit bij de decadente yuppie stijl van het hoofdpersonage Patrick Bateman. De ultieme kapitalist als ultiem nachtelijk roofdier.
Andere bekende boeken van Bret Easton Ellis zijn onder andere Minder dan niks en De figuranten.
Flaptekst
American Psycho is een grimmige, verontrustende zwarte komedie over de excessen van ongebreideld kapitalisme, over hebzucht en oppervlakkigheid. Bret Easton Ellis schetst een wereld die we allemaal kennen maar waar we liever niets van willen weten, waarin de Amerikaanse droom tot een nachtmerrie is verworden. Patrick Bateman is een aantrekkelijke, intelligente jongeman die een vermogen verdient op Wall Street. Overdag bezoekt hij dure, trendy restaurants en brengt hij zijn lichaam in perfecte conditie in de sportschool. s Nachts maakt hij zich schuldig aan misdaden die zo gruwelijk zijn dat ze ons verstand te boven gaan.
Kopen
Het parfum
Het parfum van de Duitse schrijver Patrick Süskind was een erg populaire roman van 1985 die zich afspeelt in de achtiende eeuw en waarin ene Jean-Baptiste Grenouille de fijnste neus ter wereld heeft, maar tegelijk zelf zonder lichaamsgeur is geboren. Hij gaat in dienst bij een bekende Parijse parfumeur maar is daarnaast ook op zoek naar een onweerstaanbare geur voor zichzelf. Wanneer hij ontdekt dat niemand kan weerstaan aan de geur van maagden begint hij die geur te verzamelen door jonge vrouwen te vermoorden en de essentie van hun geur te oogsten. Wanneer hij later van moord wordt beschuldigd zal hij dankzij zijn uitgekiende geur aan zijn gerechte straf weten te ontsnappen maar uiteindelijk toch zelf beslissen uit het leven te stappen.
Een erg poëtisch en tegelijk gruwelijk boek dat erg fijn geschreven is. Een ander bekend boek van Süskind is The Pigeon.
Flaptekst
De verguisde, zonder eigen lichaamsgeur geboren, 18e-eeuwse Jean-Baptiste Grenouille heeft zelf de fijnste 'neus' van de wereld, die hij in dienst stelt van een gerenommeerd Parijs parfumeur. Later meet hij zichzelf de onweerstaanbaarste geur van alle aan, te weten die van jonge maagden, die hij daartoe moet doden. Als hij door de mand valt en terecht staat, blijkt zijn verworven geur hem onaantastbaar te maken. Toch kan hij er zelf niet mee leven.
Süskind (1949) werd met 'Das Parfum' op slag beroemd, zijn schrijfstijl en fantasierijkdom werden alom geprezen. Voor Nederland verzorgde Ronald Jonkers een nauwgezette en vloeiende vertaling. In 2006 succesvol verfilmd als The Story of a Murderer.
Kopen
De helaasheid der dingen
Bekroond en verfilmd blijft ‘De helaasheid der dingen’ van Dimitri Verhulst al jaren overeind als het Vlaamse antwoord op Salingers ‘The catcher in the rye’. Een perfecte coming-of-age-roman.
In 'De helaasheid der dingen' van Dimitri Verhulst keert de schrijver terug naar zijn geboortegrond in Reetveerdegem. Het boek is zowel een gevoelige ode aan als een hilarische afrekening met het dorp van een jeugd. We maken kennis met zijn vader, Pierre, die zijn paar uur oude zoontje in een postzak op zijn fiets langs alle kroegen van het dorp rijdt om hem aan zijn vrienden te tonen; zijn grootmoeder, wier nachtrust al te vaak verstoord wordt door de politie als die weer eens een van haar dronken zonen thuis komt afleveren; en niet te vergeten de werkloze nonkels Potrel, Herman en Zwaren, voor wie een wereldkampioenschap zuipen het hoogst haalbare is en die leven volgens het adagium 'God schiep de dag en wij slepen ons erdoorheen'.
Dimitri Verhulst (1972) werd geboren in Aalst. Hij wordt gezien als een van de grote schrijvers van de Lage Landen. Zijn werk verschijnt in meer dan twintig talen en werd bekroond met verschillende literaire prijzen. Van de klassieker De helaasheid der dingen werden meer dan 200.000 exemplaren verkocht en het boek werd verfilmd en bekroond met de Gouden Uil Publieksprijs.
De vliegeraar
De vliegeraar van de Amerikaanse schrijver van Afghaanse afkomst Khaled Hosseini is een erg mooie roman over twee Afghaanse jongetjes Amir en Hassan die samen opgroeien maar tot heel verschillende sociale klassen behoren. Na de Russische inval in Afghanistan vluchten de rijkere Amir en zijn vader naar de Verenigde Staten. Amir bouwt er een nieuw leven op, maar hij slaagt er niet in Hassan te vergeten. Uiteindelijk zal Amir terugkeren naar het inmiddels door de Taliban veroverde Afghanistan om zijn vriend Hassan op te zoeken en een oude schuld te vereffenen.
Een erg ontroerende en soms spannende roman die erg de moeite is. Andere vertaalde boeken van Hosseini zijn Duizend schitterende zonnen en En uit de bergen kwam de echo.
Flaptekst
Amir en Hassan zijn gevoed door dezelfde min en groeien samen op in de hoofdstad van Afghanistan. Als blijk van hun verbondenheid kerft Amir hun namen in een granaatappelboom: 'Amir en Hassan, de sultans van Kabul'. Maar sultans zijn ze alleen in hun fantasie, want Amir hoort tot de bevoorrechte bevolkingsgroep en Hassan en zijn vader zijn arme Hazaren, in dienst van Amirs vader. Bij de jaarlijkse vliegerwedstrijd in Kabul is Amir de vliegeraar, degene die het touw van de vlieger in handen heeft. Hassan is zijn hulpje, de vliegervanger. 'Voor jou doe ik alles!' roept Hassan hem toe voordat hij wegrent om de vallende vlieger uit de lucht op te vangen. Die grenzeloze loyaliteit is niet wederzijds. Wanneer er iets vreselijks gebeurt met Hassan verraadt hij zijn trouwe metgezel. Na de Russische inval vluchten Amir en zijn vader naar de Verenigde Staten. Amir bouwt er een nieuw bestaan op, maar hij slaagt er niet in Hassan te vergeten. De ontdekking van een schokkend familiegeheim voert hem uiteindelijk terug naar Afghanistan, dat inmiddels door de Taliban is bezet. Daar wordt Amir geconfronteerd met spoken uit zijn verleden. Zijn voornemen om zijn oude schuld jegens Hassan in te lossen sleept hem tegen wil en dank mee in een huiveringwekkend avontuur.
De vliegeraar - de debuutroman van Khaled Hosseini – verscheen in 2003 en groeide uit tot een internationale bestseller.
Kopen
De Buddenbrooks
De Buddenbrooks is de debuutroman van Thomas Mann die hij op zesentwintigjarige leeftijd schreef. Het beschrijft de bloei en langzame neergang van een koopmansgeslacht over meerdere generaties in de negentiende eeuw in het Duitse Lübeck. De oprichter van de firma, patriarch Johann Buddenbrook senior, en zijn ijverige zoon Johann junior hebben de grondslag gelegd voor een solide, machtige familieonderneming. Met Johann juniors zoon Thomas, een bohemien die veel te kunstzinnig is voor de handelspraktijk, begint de zakelijke neergang van het bedrijf. In Thomas' zoon Hanno, de vierde generatie, bereikt de tegenstelling tussen burger en kunstenaar – een van de terugkerende thema's in Manns oeuvre – een symbolisch hoogtepunt. In de persoon van deze uiterst sensitieve nazaat, die zwelgt in de muziek, achter de piano, gaat de grote familietraditie uiteindelijk ten onder. Hanno zal uiteindelijk bezwijken aan tyfus.
De Buddenbrooks is minder bekend dan sommige andere werken van Thomas Mann zoals De Toverberg en Doctor Faustus maar als roman ook de moeite. Het heeft een ingetogen stijl waarbij de ondergang van de Buddenbrooks bijna formeel wordt beschreven.
Flaptekst
In zijn indrukwekkende debuut vertelt Thomas Mann de familiegeschiedenis van vier generaties Buddenbrook, een voornaam koopmansgeslacht uit Lübeck. De oprichter van de firma Johann Buddenbrook sr., de patriarch van de familie, en zijn zoon Johann jr. hebben de grondslag gelegd voor een solide, machtige familie- en bedrijfstraditie. Maar bij de kinderen van Johann jr. ontkiemen achter de façade van burgerlijke degelijkheid de artistieke impulsen en een expansief gevoelsleven die de robuuste vitaliteit van het handelsimperium dreigen te ondermijnen.
Met Thomas, die veel te kunstzinnig is voor de harde handelspraktijk, begint de zakelijke neergang van het bedrijf. In Thomas' zoon Hanno, de vierde generatie, bereikt de tegenstelling tussen burger en kunstenaar – een van de terugkerende thema's in Manns oeuvre – een symbolisch hoogtepunt. In de persoon van deze uiterst sensitieve, in wagneriaanse vervoering zwelgende nazaat gaat de grote familietraditie ten onder. Met De Buddenbrooks schreef Mann, nog maar zesentwintig jaar oud, een epische roman die de opkomst en decadentie van de negentiende-eeuwse Duitse en Europese burgerlijke cultuur documenteert en verbeeldt.
Thomas Mann (Lübeck, 1875-1955) wordt tot de belangrijkste Duitse auteurs van de twintigste eeuw gerekend. In 1929 ontving hij de Nobelprijs voor Literatuur, vooral uit waardering voor De Buddenbrooks.