Ik ontsnapte uit Auschwitz

Als de joodse Slowaak Rudolf Vrba er op 7 april 1944 samen met mede-kampgenoot Alfred Wetzler in slaagt als een van de zeer weinigen uit het concentratiekamp Auschwitz te ontsnappen, heeft hij er al een verblijf van enkele jaren opzitten. Na zijn arrestatie in 1942 wordt hij eerst naar Majdanek en vervolgens naar Auschwitz gedeporteerd. Een groot deel van dit boek gaat over die periode. Het is een minutieuze beschrijving van de verschrikkingen van het kampleven. Vrba overleeft door zijn onvoorstelbare levenswil, zijn slimheid en soms door puur geluk.

De lucide, bijna achteloze stijl waarin het boek geschreven is, maakt de beklemming ervan nog groter. Na zijn ontsnapping merkt Vrba hoe moeilijk het voor het menselijk verstand is om het idee van de massamoord van Auschwitz te verwerken. Er wordt aanvankelijk niets gedaan met zijn waarschuwing dat begonnen zal worden met de massavernietiging van de Hongaarse joden. Het rapport dat op basis van de informatie van Vrba en Wetzler wordt opgesteld, is het eerste gepubliceerde ooggetuigenverslag van de nazi-gruwelen in Auschwitz dat tijdens de oorlog verschijnt.