Beste gedichtenbundels

In 1941, vijf jaar na de dood van J. Slauerhoff, verschenen zijn Verzamelde gedichten, samengesteld door de jonge letterkundige Kees Lekkerkerker. Zijn Verzamelde gedichten beleefden bijna tachtig jaar lang, vrijwel onveranderd, herdruk op herdruk – ondanks het feit dat er inmiddels flink wat onbekende gedichten waren opgedoken.

In deze volledig herziene leeseditie van de Verzamelde gedichten is alle poëzie van Slauerhoff voor het eerst in de juiste volgorde samengebracht. Alle door hem gebundelde en verspreid gepubliceerde gedichten en alle later in de nalatenschap aangetroffen poëzie zijn aangevuld met circa honderd niet eerder in de Verzamelde gedichten opgenomen verzen, waaronder Slauerhoffs studenten poëzie, vertalingen, en gewraakte spotverzen. Uit Verzamelde gedichten blijkt wederom dat Slauerhoff de grootste dichter van zijn generatie was.

Over Slauerhoff:

‘Slauerhoff doet je begrijpen dat het niet uitmaakt of je in het zand schrijft, als een bedelmonnik door het land trekt, of op een vrouw wacht die niet bestaat, zolang je je eigen leven maar niet verkwist.’ – Arnon Grunberg

‘Slauerhoff leeft overal en in alle tijden tegelijk.’ – W. F. Hermans

‘Een ras-kunstenaar, een groots-onbekommerde om de betweterij van schoolmeesters en farizeeërs, een der weinigen waarin de Hollandse poëzie haar eigen voortreffelijkheid met achteloze grootheid overtreft.’ – H. Marsman

Tom Lanoye staat bekend als auteur van verfilmde romans (Sprakeloos en Het goddelijke monster), bekroonde toneelklassiekers (Ten oorlog en Koningin Lear) en spraakmakende polemieken (Doén! en Revue Lanoye). Als dichter scheert hij al jaren even hoge toppen. De meeste gedichten brengt zijn beste verzen in één band bijeen.

De bundels In de piste en Hanenstaart mochten daarbij niet ontbreken. Maar ook vele verspreid verschenen en onbekend gebleven verzen worden hier samengebracht, samen met zijn vroege satirische dichtwerk, zijn frivole schotschriften als eerste stadsdichter van Antwerpen en zijn ingrijpende bewerkingen van oorlogsgedichten uit de Eerste Wereldoorlog.

Zo speel ik veel personen in mijn eentje
en geen voelt zich voldaan noch recht gedaan.
Maar wat het is, dat ik ook ben: noch ik,
noch enig mens die mens is en niets meer,
kan ooit tevreden zijn met iets, totdat
hij vrede neemt met dit: de mens is niets.

In mijn mand, de derde bundel van Lieke Marsman, behandelt de grootste thema’s die het menselijke bestaan kenmerken: de waarde van het leven en de plek van de dood in een mensenleven. Hoe leef je met een levensbedreigende ziekte? Hoe verandert dat je blik op de wereld, op wat van waarde is, op wat je je herinnert en het verloop van de tijd? En hoe verhoud je je tot de wereld in dergelijke omstandigheden? Trek je je eruit terug, of laat je je juist gelden en houd je die wereld een spiegel voor? Lieke Marsman kiest resoluut voor het laatste.

Lieke Marsman is Dichter des Vaderlands 2021-2022.

Een vriend of vriendin gaat trouwen, krijgt een kind, is jarig, vindt werk, studeert af... en je wilt haar of hem gelukwensen. Je wilt iemand troosten bij het verlies van een dierbare, na slecht nieuws, bij liefdes- of ander verdriet. Je zou iemand je spijt willen betuigen, dank willen zeggen of gewoonweg laten weten hoe gek je op haar of hem bent...
... dan is dit een bundel om bij gelegenheid door te bladeren en in te snuisteren.
Omdat je naar woorden zoekt, naar de juiste.

Op de haar kenmerkende trefzekere en peinzende toon behandelt de dichteres in deze nieuwe bundel de oude thema’s reizen, familie, de natuur, het land en de stad, maar het gaat in deze gedichten vooral over het waarnemen van de verandering, in de gevoelens, in het landschap, in de seizoenen. De reizen zijn niet zozeer beschrijvingen van vreemde plekken, als wel manieren om de eigen beweegredenen te onderzoeken. In de details, bijna achteloos gegeven, zit een tragiek die teder opgeroepen wordt. Ogenschijnlijk gebeurt er weinig, maar bij nader inzien veel meer dan je denkt.

De tijd vliegt, maar de dagen gaan te traag uit 2012 is een van de best verkopende dichtbundels van enfant terrible en dichter Jean Pierre Rawie die bekend staat of stond om zijn soms buitenissige levensloop. Gedichten die veel mensen aanspreken maar die ook de criticus kunnen doen nadenken. Wie bekend wil zijn met de Nederlandse dichtkunde moet zeker zijn werk eens gelezen hebben en deze bundel vormt daarvoor een goed begin.