Beste gedichtenbundels

De top 10 van de beste dichtbundels van het moment met enkele typische kandidaten voor zulke lijstjes, maar met misschien voor sommigen toch ook enkele verrassingen in de lijst. Ik probeer ook regelmatig nieuwe gedichtenbundels toe te voegen. Deze lijst is nog maar net gestart dus er staan nog niet zoveel gedichten op. Ken je nog een goede dichtbundel dan mag je dit altijd laten weten via het contactformulier.

1

Bezette stad

9.1
een Vlaams meesterwerkje
Auteur: Paul van Ostaijen
1920
Bezette stad

Bezette Stad was een vergif, als tegengif gebruikt. Het nihilisme van Bezette Stad kureerde mij van een oneerlijkheid, die ik eerlijkheid waande, en van buitenlyriese hoge-borst-zetterij. Daarna werd ik een doodgewoon dichter, dit is iemand die gedichtjes maakt voor zijn plezier, zoals een duivenmelker duiven houdt.’ – Paul van Ostaijen

In de zomer van 1914 wordt Antwerpen gebombardeerd vanuit een zeppelin. Na een korte strijd valt de stad in handen van de Duitsers. Zes jaar later probeert Paul van Ostaijen, zelf Antwerpenaar, het leven en de chaos van de bezette stad vast te leggen. Met flarden van liedjes, reclames, uithangborden, filmbeelden en krantenberichten roept hij in een ‘ritmiese typografie’ de beelden en geluiden op van de stad in al haar vervreemdende wanorde. Zijn beroemde typografische experimenten verbeelden de bommen, het vuur en de verminkten, maar ook het dagelijkse en nachtelijke leven in het bezette Antwerpen.

Bezette stad is hét kunstwerk bij uitstek waarin het bezette Antwerpen, maar eigenlijk elke bezette stad, op grootse wijze wordt opgeroepen. Een onvergetelijk monument voor een stad in oorlog. Paul van Ostaijen (1896-1928) was een modernistisch Vlaams dichter en prozaschrijver. Bij het grote publiek is hij vooral bekend om zijn gedichten

‘Honderd jaar na verschijnen is Bezette Stad van Paul van Ostaijen nog steeds een feest om te lezen. […] Een absoluut hoogtepunt uit de Nederlandstalige lyriek van de 20ste eeuw. Het is een bundel die eerst zucht en vervolgens siddert van het leven en tevens moeiteloos kritiek levert op de historische context waarin hij is ontstaan.’

2

Junkieverdriet

8.6
Auteur: Jotie T'Hooft
1976
Junkieverdriet

Volgens zijn bewonderaars had de begaafde Jotie T’Hooft (1956-1977) halfweg de jaren zeventig alles om uit te groeien tot een groot dichter. ‘Als Hugo Claus de keizer is, is Jotie T'Hooft de prins,’ verklaarde Julien Weverbergh (uitgever Manteau) toen T’Hooft voor zijn dichtbundel Junkieverdriet de Reina Prinsen Geerligsprijs kreeg.
Veertig jaar na het overlijden van Jotie T’Hooft is er eindelijk weer een fraaie heruitgave van deze iconische bundel, die sinds begin jaren tachtig niet meer in zijn oorspronkelijke vorm herdrukt was.

Daar ik een vermorzeld mens ben, liefste
Leg ik me behoedzaam neder
En tracht in het gebied dat ik verken
Geen sporen na te laten.

Johan Geeraard Adriaan (Jotie) T'Hooft (Oudenaarde, 9 mei 1956 – Brugge, 6 oktober 1977) was een Vlaams neoromantisch dichter en schrijver. De Jotie T'Hooft poëzieprijs werd naar hem vernoemd.

Op 17-jarige leeftijd verliet hij het ouderlijk huis. Hij ging in Gent op kot om aan de kunstacademie te studeren. Van de geplande studies kwam niks terecht. Hij kwam in het drugsmilieu terecht, waar hij zijn geldnood trachtte op te lossen door drugs te verkopen en allerlei baantjes aan te nemen. Eind 1973 nam hij slaappillen in en probeerde zelfmoord te plegen door zich te kerven met scheermesjes. Deze zelfmoordpoging mislukte en zijn ouders haalden hem terug naar Bevere. Daar kende hij een periode van relatieve rust.

In 1974 werd T'Hooft bij een razzia door de politie opgepakt wegens drugbezit. Hij werd ter beschikking van de jeugdrechter gesteld en werd doorverwezen naar de opvoedingsinstellingen in Beernem en Ruiselede. Na deze periode ontmoette hij Ingrid Weverbergh, een dochter van Julien Weverbergh, uit diens eerste huwelijk. Jotie en Ingrid traden op 29 augustus 1975 in het huwelijk. Het druggebruik overheerste echter meer en meer zijn leven en maakte een ander mens van de zachtaardige T'Hooft. Omdat hij zijn vrouw Ingrid Weverbergh mishandelde, verliet zij hem. De doodsdrift van T'Hooft won het uiteindelijk. In de nacht van 5 op 6 oktober 1977 diende hij zichzelf in een kleine kamer in Brugge een overdosis cocaïne toe en pleegde zo op 21-jarige leeftijd zelfmoord.

Jotie T'Hooft is het beste bewijs dat er niets romantisch is aan drugsgebruik.

3

Verzamelde gedichten J. Slauerhoff

8.6
Auteur: J. Slauerhoff
1941
Verzamelde gedichten

In 1941, vijf jaar na de dood van J. Slauerhoff, verschenen zijn Verzamelde gedichten, samengesteld door de jonge letterkundige Kees Lekkerkerker. Zijn Verzamelde gedichten beleefden bijna tachtig jaar lang, vrijwel onveranderd, herdruk op herdruk – ondanks het feit dat er inmiddels flink wat onbekende gedichten waren opgedoken.

In deze volledig herziene leeseditie van de Verzamelde gedichten is alle poëzie van Slauerhoff voor het eerst in de juiste volgorde samengebracht. Alle door hem gebundelde en verspreid gepubliceerde gedichten en alle later in de nalatenschap aangetroffen poëzie zijn aangevuld met circa honderd niet eerder in de Verzamelde gedichten opgenomen verzen, waaronder Slauerhoffs studenten poëzie, vertalingen, en gewraakte spotverzen. Uit Verzamelde gedichten blijkt wederom dat Slauerhoff de grootste dichter van zijn generatie was.

Over Slauerhoff:

‘Slauerhoff doet je begrijpen dat het niet uitmaakt of je in het zand schrijft, als een bedelmonnik door het land trekt, of op een vrouw wacht die niet bestaat, zolang je je eigen leven maar niet verkwist.’ – Arnon Grunberg

‘Slauerhoff leeft overal en in alle tijden tegelijk.’ – W. F. Hermans

‘Een ras-kunstenaar, een groots-onbekommerde om de betweterij van schoolmeesters en farizeeërs, een der weinigen waarin de Hollandse poëzie haar eigen voortreffelijkheid met achteloze grootheid overtreft.’ – H. Marsman

Jan Jacob Slauerhoff (Leeuwarden, 15 september 1898 – Hilversum, 5 oktober 1936), auteursnaam J. Slauerhoff, was een van de belangrijkste Nederlandse dichters en romanschrijvers van het interbellum. Het is een dichter die de moeite blijft om opnieuw te lezen.

4

Gedichten 1991-2012

8.4
Auteur: Anna Enquist
2012
Gedichten 1991-2012 - Anna Enquist - beste gedichtenbundels

Anna Enquist (1945) studeerde piano en psychologie. Ze was lange tijd als docente verbonden aan het Sweelinck Conservatorium en werkte in de periode 1988-2000 als psychoanalytica voor een in Amsterdam gevestigd instituut. Zij is nog steeds werkzaam als psychoanalytica. Enquist debuteerde in 1988 met enkele gedichten in Maatstaf en publiceerde in 1991 haar eerste bundel Soldatenliederen, die zowel bij kritiek als publiek groot succes oogstte en bekroond werd met de C. Buddingh’-prijs.

Anna Enquist schrijft elementaire poëzie. Over de seizoenen en het verstrijken van de tijd, over weer en wind, ouders en kinderen, taal en muziek, verdriet en hartstocht. Over alles wat het leven genadeloos en groots, bitter en zoet maakt. Zij schreef het geschenk voor de eerste editie van de Poëzieweek (2013). Alle gedichten van Enquist tot dusver, uit de genoemde zeven bundels, zijn daarom gebundeld in Gedichten 1991-2012.

5

In mijn mand

8.4
Auteur: Lieke Marsman
2021
Beste dichtbundels: In mijn mand

In mijn mand, de derde bundel van Lieke Marsman, behandelt de grootste thema’s die het menselijke bestaan kenmerken: de waarde van het leven en de plek van de dood in een mensenleven. Hoe leef je met een levensbedreigende ziekte? Hoe verandert dat je blik op de wereld, op wat van waarde is, op wat je je herinnert en het verloop van de tijd? En hoe verhoud je je tot de wereld in dergelijke omstandigheden? Trek je je eruit terug, of laat je je juist gelden en houd je die wereld een spiegel voor? Lieke Marsman kiest resoluut voor het laatste.

Lieke Marsman is Dichter des Vaderlands 2021-2022.

 

Lieke Marsman (1990) is schrijver, dichter en filosoof. Haar poëziedebuut Wat ik mijzelf graag voorhoud (2011) werd bekroond met de C. Buddingh' prijs en haar welgeprezen en geëngageerde debuutroman Het tegenovergestelde van een mens (2017) werd genomineerd voor de ECI Literatuurprijs.

6

De meeste gedichten

8.4
(bijna) alle gedichten van Tom Lanoye
Auteur: Tom Lanoye
2019
De meeste gedichten

Tom Lanoye staat bekend als auteur van verfilmde romans (Sprakeloos en Het goddelijke monster), bekroonde toneelklassiekers (Ten oorlog en Koningin Lear) en spraakmakende polemieken (Doén! en Revue Lanoye). Als dichter scheert hij al jaren even hoge toppen. De meeste gedichten brengt zijn beste verzen in één band bijeen.

De bundels In de piste en Hanenstaart mochten daarbij niet ontbreken. Maar ook vele verspreid verschenen en onbekend gebleven verzen worden hier samengebracht, samen met zijn vroege satirische dichtwerk, zijn frivole schotschriften als eerste stadsdichter van Antwerpen en zijn ingrijpende bewerkingen van oorlogsgedichten uit de Eerste Wereldoorlog.

Zo speel ik veel personen in mijn eentje
en geen voelt zich voldaan noch recht gedaan.
Maar wat het is, dat ik ook ben: noch ik,
noch enig mens die mens is en niets meer,
kan ooit tevreden zijn met iets, totdat
hij vrede neemt met dit: de mens is niets.

Tom Lanoye (1958) woont en werkt in Antwerpen en Kaapstad. Hij staat bekend als romancier, theaterauteur, dichter, scenarist en performer. Hij is vertaald in meer dan vijftien talen, er zijn stukken van hem gespeeld in twintig landen e op zijn palmares staan bestsellers als Kartonnen dozen, Ten oorlog en Gelukkige slaven.

7

Verzamelde gedichten

8.3
Auteur: Rutger Kopland
2015
Rutger Kopland - Verzamelde gedichten

Rutger Kopland (1934 – 2012) was een Nederlandse dichter en schrijver. Van beroep was hij psychiater, maar bij een groter publiek is hij bekend als dichter. Onder het pseudoniem Rutger Kopland werd hij een van de populairste dichters van Nederland. Hij debuteerde in 1966 met de bundel Onder het vee. Meer dan tien dichtbundels volgen, net als enkele banden met gebundelde essays.

In een onnadrukkelijke, observerende stijl met veel aandacht voor het gewone woord, worden in zijn poëzie algemeen-menselijke thema's belicht. Veel van zijn gedichten beschrijven een (bijvoorbeeld door een landschap opgeroepen) gestold moment, een kortstondige impressie, die aanleiding vormt tot een bespiegeling over vergankelijkheid, het voorbijgaan van het moment of het scheppingsproces van de dichter. Voor veel lezers en critici weet hij toegankelijkheid, relativering en diepgang te combineren.

Na het overlijden van Rutger Kopland in 2012 is de belangstelling voor zijn poëzie alleen maar toegenomen. Van zijn verzameld dichtwerk werden inmiddels ruim 25 000 exemplaren verkocht. Kopland blijft een groot publiek aanspreken. De doden zijn zo hevig afwezig, alsof niet alleen ik, maar ook zij hier staan en het landschap hun onzichtbare armen om mijn schouders slaat.

Een populaire dichter dus maar erg de moeite om eens te lezen. In Verzamelde gedichten leer je stap voor stap zijn diepzinnige dichtkunst ontdekken.

8

Vers gezocht

8.3
Een gedicht voor elk moment
Auteur: Stijn de Paepe
2018
Beste gedichtenbundels - Vers gezocht - Stijn De Paepe

Een vriend of vriendin gaat trouwen, krijgt een kind, is jarig, vindt werk, studeert af... en je wilt haar of hem gelukwensen. Je wilt iemand troosten bij het verlies van een dierbare, na slecht nieuws, bij liefdes- of ander verdriet. Je zou iemand je spijt willen betuigen, dank willen zeggen of gewoonweg laten weten hoe gek je op haar of hem bent...
... dan is dit een bundel om bij gelegenheid door te bladeren en in te snuisteren.
Omdat je naar woorden zoekt, naar de juiste.

Een van de meest interessante gedichtenbundels van de laatste jaren in het Nederlandse taalgebied. Stijn De Paepe speelt op een virtuose manier met de Nederlandse taal, en weet in enkele regels de juiste toon te vinden rond de grote en kleine thema's uit het dagelijks leven. Vaak grappig, soms ontroerend en steeds mooi gedoseerd.

9

Vesper

8.3
Auteur: Anne Broeksma
2021
Beste gedichtenbundels - Vesper

Dichter Anne Broeksma ontsnapt uit een omgeving van baksteen, gedreven door een gevoel van gemis. In onderaardse gangen, lawaaiige bossen en verre oerwouden wordt onderzoekt ze de levende wereld.

In ‘Vesper’ van Anne Broeksma ontsnapt de dichter uit een omgeving van baksteen, gedreven door een gevoel van gemis. In onderaardse gangen, lawaaiige Nederlandse bossen en verre oerwouden wordt onze relatie met de levende wereld onderzocht. Waar komen wij vandaan? En brengt taal ons daarnaartoe of niet? Het resultaat is een zoektocht in lyriek, waarin boven- en onderwereld, mystiek en wetenschap met elkaar versmelten. ‘Vesper’ is een avondgebed voor wat zich in schaduwen beweegt.

Anne Broeksma (Almelo, 1987) treedt regelmatig op met haar poëzie op festivals als Mooie Woorden en Lowlands. Ze schreef gedichten voor Radio 1 en publiceerde in onder meer de tijdschriften Het Liegend Konijn, Kluger Hans en Tirade

10

Ook daar valt het licht

8.2
Gedichten
Auteur: Miriam Van Hee
2016
Beste gedichtenbundels - Ook daar valt het licht

Op de haar kenmerkende trefzekere en peinzende toon behandelt de dichteres in deze nieuwe bundel de oude thema’s reizen, familie, de natuur, het land en de stad, maar het gaat in deze gedichten vooral over het waarnemen van de verandering, in de gevoelens, in het landschap, in de seizoenen. De reizen zijn niet zozeer beschrijvingen van vreemde plekken, als wel manieren om de eigen beweegredenen te onderzoeken. In de details, bijna achteloos gegeven, zit een tragiek die teder opgeroepen wordt. Ogenschijnlijk gebeurt er weinig, maar bij nader inzien veel meer dan je denkt.

Mariam Van Hee schrijft erg melancholische gedichten die je echt kunnen raken. Haar gedichten blijven nog erg lang na het lezen nazinderen en je denkt er later nog vaak aan terug.

Een aanrader als je graag gedichten leest.

11

De tijd vliegt, maar de dagen gaan te traag

8.1
een van Nederlands best verkopende dichters
Auteur: Jean Pierre Rawie
2012
De tijd vliegt, maar de dagen gaan te traag

De tijd vliegt, maar de dagen gaan te traag uit 2012 is een van de best verkopende dichtbundels van enfant terrible en dichter Jean Pierre Rawie die bekend staat of stond om zijn soms buitenissige levensloop. Gedichten die veel mensen aanspreken maar die ook de criticus kunnen doen nadenken. Wie bekend wil zijn met de Nederlandse dichtkunde moet zeker zijn werk eens gelezen hebben en deze bundel vormt daarvoor een goed begin.

Jean Pierre Rawie heeft een wekelijkse column in de cultuurbijlage (op vrijdag) van het Dagblad van het Noorden en levert regelmatig bijdragen aan de tweewekelijkse opiniekrant Argus.

In zijn woonplaats Groningen, maar ook daarbuiten, staat Rawie bekend om zijn flamboyante levensstijl. In 1987 werd hij met een beschadigde alvleesklier door overmatig drankgebruik en een longontsteking opgenomen in een ziekenhuis en verkeerde hij drie maanden op de grens van leven en dood. Hierna leek Rawie aanvankelijk zijn leven enigszins te hebben gebeterd, wat volgens sommige critici zijn werk ten goede kwam.

Met Annie M.G. Schmidt, Nel Benschop en Toon Hermans behoort hij tot de best verkopende dichters van Nederland. Zinnen uit zijn werk duiken vaak op in rouwadvertenties

12

Big data

8.1
Auteur: Anne Vegter
2020
Beste gedichten - Big data

Baby’s en biggen, lange lijnen en open ruimtes: deze nieuwe bundel van de voormalig Dichter des Vaderlands bevat big data! Een explosieve verzameling nullen en enen die het verhaal vertelt van pijn en woede, maar in een vorm die chaos verheldert en uitzichten biedt – ‘ik zeg het niet graag, maar de zee is eerlijk’.

Vegters poëzie wikt, weegt en mikt. Persoonlijke gedichten worden geplaatst tegenover een lange tekst over de Europese reis van de Zuid-Afrikaanse Ingrid Jonker. Taal verbindt het energieke met het angstige, het speelse met het pijnlijk snijdende.

Anne Vegter (Delfzijl, 31 december 1958) is een Nederlandse dichteres, proza-, toneel- en kinderboekenschrijfster.

Nadat ze een jaar in een psychiatrische inrichting had gewerkt en na uitstapjes naar kunstgeschiedenis en pedagogiek, ging ze naar de drama-opleiding van de toenmalige Akademie voor Expressie door woord en gebaar in Utrecht.

13

De gedichten

8.0
Auteur: Herman de Coninck
2008
Herman De Conick - de gedichten - beste gedichten

Herman De Coninck (1944 – Lissabon, 1997) was een Vlaams dichter, essayist, journalist en tijdschriftuitgever. Herman de Coninck staat bekend als “de man die zijn volk poëzie leerde lezen”, in navolging van de 19e-eeuwse schrijver Hendrik Conscience, die ""zijn volk leerde lezen.

Deze dichtbundel bevat alle gedichten van Herman de Coninck die tijdens zijn leven zijn gepubliceerd of door hem voor publicatie waren bestemd, aangevuld met een beperkte selectie uit het nagelaten werk. Allereerst zijn daar de gedichten die in reguliere dichtbundels zijn verschenen van De lenige liefde tot en met Vingerafdrukken. Deze worden gevolgd door een keuze uit het nagelaten werk, alle verspreid gepubliceerde gedichten (in tijdschriften, bibliofiele uitgaven enzovoort) en de verspreide vertalingen. Voorts is er een nawoord met tekstverantwoording en een register op titels en eerste regels. De gedichten is met meer dan 50.000 verkochte exemplaren een van de best verkochte bundels in het Nederlandse taalgebied. Het is het klare bewijs voor het feit dat Herman de Coninck nog altijd een geliefde en veelgelezen dichter is.

14

Onder een koperen hemel

7.8
gedichten
Auteur: Stefan Hertmans
2018
Onder een koperen hemel - beste dichtbundels

Onder een koperen hemel is een meeslepende bundel waarin veel registers en toonhoogtes worden bespeeld. De gedichten zweven tussen twee polen – vormbewuste verleiding en scherp poëtisch bewustzijn. Ze ademen tijdloosheid en actualiteit. Stefan Hertmans heeft een unieke, intieme stem, die klinkt in zijn onbeschroomde keuze voor schoonheid in troebele tijden.

Stefan Hertmans (1951) publiceerde romans, verhalen, essays en een groot aantal dichtbundels. In 1995 ontving hij de Driejaarlijkse Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor de dichtbundel Muziek voor de overtocht (1995). Voor Bezoekingenkreeg hij de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap (1995) en de Paul Snoekprijs (1996). Zijn poëziebundels werden tweemaal genomineerd voor de VSB-poëzieprijs, Muziek voor de overtocht (1995) en Goya als hond (2000). Voor de laatstgenoemde bundel ontving hij de Maurice Gilliamsprijs.